27/03/2020

• «Ποιες προφυλάξεις πρέπει να λάβω όταν επιστρέφω σπίτι από τα ψώνια;»,
• «Πρέπει τα τρόφιμα να μαγειρευτούν για να καταστραφεί ο ιός;»,
• «Μπορώ να φάω ωμά φρούτα και λαχανικά χωρίς κάποιας μορφής προετοιμασία;».

Με βάση τα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα η ANSES εξέτασε τις δυνατότητες μετάδοσης της ασθένειας COVID-19 μέσω τροφίμων. Ακολουθούν απαντήσεις στις πιο πάνω και άλλες συχνές ερωτήσεις:

Μπορούν τα ζώα που χρησιμοποιούνται για την διατροφή μας να αρρωστήσουν και να μας μολύνουν;

Δεν υπάρχουν στοιχεία ότι αυτά τα ζώα ή τα τρόφιμα που προέρχονται από αυτά, συμβάλουν στην εξάπλωση του ιού που προκαλεί ο COVID-19. Οποιαδήποτε μετάδοση από τα τρόφιμα είναι δυνατή μόνο εάν το τρόφιμο είχε μολυνθεί από έναν ασθενή ή άτομο μολυσμένο αλλά ασυμπτωματικό όταν το χειρίζεται με άπλυτα και χωρίς γάντια ή μέσω μολυσματικών σταγονιδίων που παράγονται κατά τον βήχα ή το φτέρνισμα του.

Υπάρχει περίπτωση μετάδοσης της ασθένειας από την κατανάλωση μολυσμένων τροφίμων;

Επί του παρόντος δεν υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία που να υποδεικνύουν ότι ο ιός μπορεί να μας μολύνει μέσω του πεπτικού συστήματος. Ωστόσο, η πιθανότητα μόλυνσης του αναπνευστικού συστήματος κατά τη μάσηση μολυσμένων τροφίμων δεν αποκλείεται τελείως. Εάν έχετε προσβληθεί από τον ιό ή είστε άρρωστοι, πρέπει απαραίτητα να αποφύγετε το χειρισμό τροφίμων και το μαγείρεμα για άλλους.

Πώς μπορεί ο ιός να αφαιρεθεί από τυχόν επιμολυσμένα φρούτα και τα λαχανικά;

Τα φρούτα και τα λαχανικά πρέπει να πλυθούν καλά μετά από την αγορά τους ή πριν την κατανάλωση και το μαγείρεμα. Ποτέ όμως δεν χρησιμοποιούμε απολυμαντικό ή αντισηπτικά απορρυπαντικά όπως η χλωρίνη, καθώς μπορεί να είναι τοξικά αν δεν ξεπλυθούν σωστά. * Δεν είναι απαραίτητο να χρησιμοποιήσετε λευκό ξύδι για να ξεπλύνετε τα φρούτα και τα λαχανικά. Μετά το πλύσιμο, το σκούπισμα των τροφίμων με χαρτοπετσέτα μίας χρήσης βοηθά στην απομάκρυνση τυχόν ιικών σωματιδίων. Αυτά τα βήματα είναι ιδιαίτερα σημαντικά στις περιπτώσεις όπου τα φρούτα και τα λαχανικά προορίζονται να καταναλωθούν ωμά.

*Ειδικοί ιολόγοι συστήνουν ότι η παραμονή σε αραιή σαπουνιά για 1 ώρα και μετά πολύ καλό ξέβγαλμα προσφέρει μεγαλύτερη ασφάλεια σε οποιεσδήποτε συνθήκες.

Μπορώ να φάω ωμά φρούτα και λαχανικά χωρίς κάποιας μορφής προετοιμασία, ή πρέπει να μαγειρευτούν;

Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως είναι σημαντικό να πλένετε τα φρούτα και τα λαχανικά πολύ καλά. Μπορείτε επίσης να τα ξεφλουδίσετε, όπως συχνά γίνεται με τα μήλα ή τα αχλάδια.

Για τα λαχανικά, το μαγείρεμα στους 63 °C – δηλ. σε μέτρια φωτιά – για τέσσερα λεπτά είναι αρκετό για να καταστρέψει ιούς κι μικρόβια που ίσως υπάρχουν. Δεν χρειάζεται να μαγειρεύετε το φαγητό σας περισσότερο από το κανονικό! Το καλό πλύσιμο των ωμών λαχανικών επαρκεί για να μειωθεί ο κίνδυνος μετάδοσης μέσω επιμόλυνσης π.χ. μέσω της επαφής με τα χέρια.

Ισχύουν αυτοί οι κανόνες υγιεινής και για τις συσκευασίες;

Η συσκευασία μπορεί επίσης να έχει μολυνθεί από βρώμικα χέρια ή από την διαχείριση τους από μολυσμένο άτομο. Παρόλο που ο ιός δεν μπορεί να επιβιώσει στον αέρα για περισσότερο από τρεις ώρες, μπορείτε να λάβετε πρόσθετες προφυλάξεις καθαρίζοντας τη συσκευασία. Μπορείτε να σκουπίσετε τη συσκευασία με ένα υγρό πανί ή υγρή χαρτοπετσέτα μίας χρήσης. Δεν είναι απαραίτητη η χρήση χλωρίνης.

* Για τα τρόφιμα που διατηρούνται στο ψυγείο, αφαιρέστε τη συσκευασία πριν από την αποθήκευση τους όπου είναι δυνατόν. Προφανώς, τα χέρια πρέπει να πλυθούν καλά πριν και μετά το χειρισμό των συσκευασιών.

* Άλλες πηγές συστήνουν σκούπισμα με αλκοολούχο διάλυμα και χρήση γαντιών τόσο κατά την αγορά όσο και τον χειρισμό – καθαρισμό.

Είναι αποτελεσματικό το λευκό ξύδι για τον καθαρισμό των συσκευασιών;

Το λευκό ξύδι είναι αποτελεσματικό για τη θανάτωση βακτηρίων, αλλά πιθανώς λιγότερο για τους ιούς. Μελέτες έχουν δείξει ότι δεν είναι αποτελεσματικό για την προστασία από πιο ανθεκτικούς ιούς.

Ποιες προφυλάξεις πρέπει να λάβω όταν επιστρέφω σπίτι από τα ψώνια;

Πρώτον, πρέπει να πλύνετε τα χέρια σας. Όσο τα ψώνια σας δεν είναι αναγκαίο να διατηρούνται σε ψυγείο, μπορείτε να τα αφήσετε έξω * για δύο ή τρεις ώρες μετά την προσέλευση σας στο σπίτι. Για τα προϊόντα που πρέπει να φυλαχθούν στο ψυγείο, όπως το γάλα ή το γιαούρτι, αφαιρέστε την εξωτερική συσκευασία και καθαρίστε τα όπως πιο πάνω πριν τα αποθηκεύσετε. Θυμηθείτε αμέσως μετά να πλύνετε ξανά τα χέρια σας.

Είναι καλύτερα το ψωμί να ξαναζεσταίνεται;

Το ψωμί ψήνεται σε υψηλή θερμοκρασία κατά την προετοιμασία, πράγμα που εξαλείφει όλα τα ίχνη ιών. Όταν ακολουθούνται οι κανόνες υγιεινής στο αρτοποιείο (τα χέρια πλένονται τακτικά και γίνεται χρήση γαντιών κατά το σερβίρισμα και συσκευασία του ψωμιού κλπ.), δεν υπάρχει κίνδυνος μετάδοσης του ιού. Αν είστε βέβαιοι ότι έχουν ληφθεί όλα τα μέτρα υγιεινής δεν είναι απαραίτητο να ξαναζεστάνετε το ψωμί σας.

Μπορεί ο COVID-19 να μεταδοθεί μέσω επαφής με μολυσμένες επιφάνειες;

Ορισμένες μελέτες που διεξάγονται κάτω από συνθήκες που διαφέρουν σημαντικά από εκείνες στο σπίτι έχουν δείξει ότι ο ιός παραμένει ενεργός σε αδρανείς επιφάνειες για χρόνο που ποικίλει. Μπορεί να επιβιώσει μέχρι και 72 ώρες στο πλαστικό και στο ανοξείδωτο ατσάλι. Υπό τις ίδιες πειραματικές συνθήκες, στο χαρτόνι παραμένει ανιχνεύσιμος για 24 ώρες. Επομένως, αν και ο κίνδυνος να έρθεις σε επαφή με τον ιό με το χειρισμό αντικειμένων που έχουν μολυνθεί από κάποιον φορέα είναι χαμηλός, δεν μπορεί θεωρητικά να αποκλειστεί. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι σημαντικό να ακολουθείτε ορισμένους κανόνες: μην αγγίζετε το πρόσωπό σας ενώ ψωνίζετε, πλένετε τα χέρια σας όταν φτάσετε στο σπίτι και καθαρίζετε τη συσκευασία όπως πιο πάνω.

Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος καθαρισμού δυνητικά μολυσμένων επιφανειών;

Οι πιθανώς μολυσμένες επιφάνειες μπορούν να καθαριστούν χρησιμοποιώντας οικιακά προϊόντα καθαρισμού για να αφαιρεθούν όλα τα ίχνη του ιού. Για παράδειγμα, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αλκοόλ σε συγκέντρωση 70 % * (7 μέρη αλκοόλ 96% + 3 μέρη νερό περίπου). Αυτό είναι εξαιρετικά αποτελεσματικό επίσης για να απολυμάνετε τις λαβές των θυρών και τα πληκτρολόγια υπολογιστών ή tablet. Επειδή το τηλέφωνό σας βρίσκεται σε άμεση επαφή με τα χέρια και το πρόσωπό σας, μπορεί να είναι ένας σημαντικός φορέας για τη μετάδοση του ιού. Μπορείτε να απολυμάνετε μια οθόνη smartphone χρησιμοποιώντας αντισηπτικά μαντηλάκια ή χαρτοπετσέτες εμποτισμένες με αλκοόλ 70% αλλά στραγγισμένες. Χειριστείτε την χλωρίνη με προσοχή καθώς είναι πολύ οξειδωτική και καυστική για το δέρμα, τους βλεννογόνους, άλλους ιστούς και καταστροφική για διάφορα υλικά.